Zoeken
Zoeken

Willem V

Graaf van Holland 1354-1389
1333-1389

Willem V was de zoon van Margaretha van Henegouwen (ook wel: Margaretha van Beieren) en hertog Lodewijk IV van Beieren. Zijn ouders waren van 1328 tot 1347 keizer en keizerin van het Duitse rijk.

In 1345 sneuvelde graaf Willem IV, de oom van Willem. Willem IV was graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen. Hij had geen kinderen. Keizer Lodewijk besloot toen zijn vrouw Margaretha als opvolger te benoemen in de graafschappen Holland, Zeeland en Henegouwen. Maar al snel riep keizer Lodewijk IV zijn vrouw terug naar het hof in Beieren omdat er problemen waren in het Duitse rijk.

Margaretha droeg daarom in september 1346 het bestuur over de graafschappen Holland, Zeeland en Henegouwen over aan haar jongste zoon, de dertienjarige Willem. Willem vestigde zich in Den Haag.

In het begin was zijn titel Willem de Verbeider (verbeider betekent troonopvolger), maar al snel ging Willem zichzelf graaf noemen. In 1347 stierf zijn vader en werd Willem hertog van een deel van Beieren.

In 1352 trouwde hij met Machteld van Lancaster, de oudste dochter van Hendrik I van Grosmont, hertog van Lancaster en graaf van Leicester en Isabel de Beaumont. Zij kregen één dochter, die jong overleed.

Graaf Willem V kreeg te maken met veel problemen: met Friesland, met Zeeland, maar vooral met zijn moeder. Tussen 1350 en 1354 kreeg hij grote ruzie met zijn moeder Margaretha over de macht in de graafschappen Holland, Zeeland en Henegouwen. De ruzie tussen moeder en zoon was het begin van een langdurige oorlog. In de geschiedenisboeken wordt deze oorlog de ‘Hoekse en Kabeljauwse twisten’ genoemd. De mensen die zich Hoeken noemen, steunden Margaretha. De Kabeljauwen probeerden graaf Willem V aan de macht te krijgen.

De Engelse koning Edward III (de man van Margaretha’s zus Philippa en oom van graaf Willem V) schoot in 1354 te hulp om een einde aan de ruzie te maken. Hij bedacht de volgende oplossing: Willem V werd graaf van Holland en Zeeland en Margaretha werd gravin van Henegouwen. Margaretha kreeg een flinke som geld in ruil voor de graafschappen Holland en Zeeland.

De problemen leken opgelost, maar graaf Willem V was ernstig ziek. Hij blijkt omstreeks 1358 krankzinnig te zijn geworden en kreeg de bijnaam de ‘dolle graaf’. Het vermoeden is dat hij een hersenbloeding heeft gehad. Zijn jongere broer Albrecht van Beieren, hertog van Beieren-Straubing, nam voor hem het bestuur in de graafschappen Holland, Zeeland en Henegouwen over.

Graaf Willem V leefde van 1358 tot zijn overlijden in 1389 in eenzame opsluiting in het kasteel Le Quesnoy in Henegouwen. Hij is begraven in Valenciennes.

Collectie Haags Historisch Museum guillaume_iii_de_hainaut.png